Belle Bonarius / componist

CONCERTS 2017

Concert Oosterkerk Amsterdam - 21 mei 2017

alsook Vondelkerk 28 mei en 25 juni 2017 Vondelpark Openluchttheater Amsterdam


For English, see below


De zeer enthousiast ontvangen première van concert Transformed Heritage vond plaats op 21 mei 2017 in de Oosterkerk in Amsterdam, met 5 premières en 3 reprises en werd uitgevoerd door een speciaal daarvoor samengesteld gezelschap van 5 solisten en het Aristos Quartet.

Bent u geïnteresseerd  in een compilatie die een impressie (9 minuten) van deinstrumentale composities van het concert geeft?

Stuur dan een mail naar info@bellebonarius.com zodat wij u een link kunnen sturen.


Received with much enthusiasm, the première of concert Transformed Heritage was given on the 21st of May 2017 at the Oosterkerk in Amsterdam. It contained 5 premières and 3 reprises and was performed by an especially selected ensemble of 5 soloists and the Aristos Quartet.


Are you interested in a compilation showing an impression (9 minutes) of the instrumental compositions of the concert? If you send an e-mail to info@bellebonarius.com we will send you a link.     English explanation of the compositions, see below


Met speciale dank aan/with special thanks to: Caspar Vos - piano

Luciana Cueto - mezzo, Emilio Aguilar - tenor

Aristos Quartet: Evelien Jasper - 1e viool, Dmitry Ivanov - 2e viool, Sylvain Dessane - altviool, Otto Bakker - cello

Raymond Honing - traverso en Iulian Vecliuc althobo.


Een greep uit de reacties van het publiek /Some reactions from the audience:

- 'Het was een prachtig concert! Heel mooie composities!'

- 'Complimenten voor het indrukwekkende concert.'

- 'Veelzijdig werk en toont een urgentie van inhoud.'

- 'Mijn bewondering is groot.'

- 'Ik vind dat je een hele mooie en vredige sfeer in die kerkencreëerde.'

- 'Dank voor dezeproductie, ik heb er veel plezier aan beleefd en

   complimenten voor het organiseren, je hebt een geweldige klus geklaard.'

- 'Het was een fascinerend concert, met vele lagen van diepte en emotie.'

- 'Muziek met een prachtige, eenvoudige, maar intense kalmte, die direct communiceert.'


- 'It was a magnificent concert! Very beautiful compositions!

- 'Compliments for the impressive concert.'

- 'Multidimensional work and showing a force of urgency.'

- 'My admiration is grand.'

- 'I think you created a very good and peaceful atmosphere in those churches.'

- 'Thank you for the project, I enjoyed it and compliments fororganising everything,

   you did a great job.'

- 'It was a fascinating project,showing many levels of profundity and emotion.'

- 'Music with a beautiful, simple but intense calm, that communicates directly.'


TOELICHTING BIJ DE COMPOSITIES concert 2017 (English: see below)

1. Morrocan Tree (2010) * Piano en viool reprise

In de winter van 2010 kocht ik in de Amsterdamse Hortus Botanicus eenoeroude boomstronk uit Marokko. Terwijl ik met de stronk in mijn armen door de kersverse sneeuw naar huis liep, kwam spontaan de eerste melodie voor dit stuk naar boven. Het was alsof de oude boom in verschillende stemmingen zoals tedere melancholie en heftige passie - de verhalen door vertelde die mensen in haar schaduw met elkaar hadden gedeeld.

2. Winter2010 - Piano solo - reprise Winter 2010 is een impressionistische compositie, langs ritmen en melodieën meanderend. Opgedragen aan pianist Ineke Canté die mij,

op mijn pad als beginnend componist inspireerde met haar krachtige pianospel. En mij met haar gedegen feedback in

mijn eigen muzikale taal aansprak.


3. Ouverture (2016) Traverso solo - première

Deze solo dient als een voorbereiding voor Maria Magdalena Song Cycle, waarin dit instrument ook speelt. De traverso heeft een klank van subtiele eenvoud die in een groot kerkgebouw juist door haar kwetsbaarheid een sterke verstilling oproept.


4. Maria Magdalena Song Cycle (2000/2017) - première

Voor mezzo sopraan, tenor, piano, 2 violen, altviool, cello, althobo en traverso.

Zeven van de gedichten in Maria Magdalena Song Cycle werden geschreven in een spontaan, onverwacht proces van één gedicht per dag en werden letterlijk genoteerd zoals ze innerlijk, als geciteerd, in het Nederlands gehoord werden.
Dit gebeurde tijdens een zeilweek langs de Friese randmeren in het jaar 2000.

Het laatste gedicht volgde op dezelfde wijze één jaar later, tijdens een wandeling langs de Hollandse kust.

In de jaren daarop ontstond gestadig de compositie. Eerst was er een enkele melodielijn voor Maria’s stem als zangeres/vertelster, daarop volgend de toevoegingen van de piano, Jezus’ deelnemende stem, de strijkers, althobo en traverso, om zo gezamenlijk de meerdimensionale inhoud van de gedichten volledig tot uiting te brengen.

Naast de Matthäus, Johannes, Markus en Lukas Passies van J.S. Bach, - waarvoor ik een diep respect heb -, kan deze liedcyclus beluisterd worden als een Maria Magdalena Passie, waarin het leven van Jezus deels vanuit een vrouwelijk perspectief wordt beschreven. Maria Magdalena, zijn beminde vrouw en daarin volledig door hem erkend, beschouwt Jezus veel eerder vanuit hun relatie in plaats dan in zijn rol als de Zoon van God en de Verlosser. Zij getuigt over haar man en grote liefde: “Ik ben zijn vrouw, Ik ken hem zoals niemand hem kent.” en belicht hem daarmee vooral als mens, partner, haar tweelingziel. Hiermee verruimt deze vrouwelijke Passie de kerkelijke betekenis tot een universeel menselijk perspectief. Het streven is om haar als een aanvullende traditie in de Paas- of Pinkstertijd of juist op Maria Magdalena’s naamdag (22 juli) jaarlijks ten gehore te brengen als een eigentijdse vertolking over liefde, lijden en verlichting/ bevrijding.

De compositie is zo geschreven dat ze ook met twee zangers en piano, in een meer intieme kamermuziekuitvoering tot haar recht kan komen. De Engelse vertaling lijkt wellicht niet overal de meest perfecte als ze los wordt gelezen, maar zij moet gezien worden ais een liedtekst vertaling vanuit het Nederlands, waarbij woorden zijn gekozen die zo dicht mogelijk passen bij de oor-spronkelijke melodische lijnen. (Zie bij "GEDICHTEN" op de derde foto het eerste en laatste gedicht samen.)


Met de wens dat iedereen op zijn, haar eigen wijze


kan ontvangen wat gehoord kan worden.

5. Largo uit De la Munte La Mare (2015) Althobo solo - reprise


Vooraf aan Maria Magdalena Song Cycle wordt de traverso-solo Ouverture gespeeld, door het instrument dat zich in de liederen het meest met Maria Magdalena verbindt. Daarom leek het me mooi de Song Cycle af te sluiten met de althobo, het instrument dat zich in de liederen het meest met Jezus verbindt. Tijdens het repetitieproces in 2015 spraken Iulian en ik over de solo en kwamen tot de verbeelding "...van berg naar zee". De melodie neemt je mee in "...een wandeling over de bergen.

Je klautert en daalt weer, en komt uit in de wijde zee." Iulian is geboren in Roemenië, een land van berg en zee.

Daarom in het Roemeens: De la Munte la Mare.

6. Angelus Domini (2012) Viool solo - arrangement (2016)

Deze herneming van het première stuk uit 2015 is in een andere vorm gegoten.Bij de originele muzikale opname die werd gemaakt met bas Joost van Tongeren en mezzo Henriette Schenk, werd later een fotoserie met beelden van de Oosterkerk gemonteerd. Dat bracht mij op het idee om in dit concert voor Evelien Jaspers de twee stemmen als één partij te laten uitvoeren. Zodat we in haar solo als het ware Maria’s innerlijke ervaring nog sterker, in de lege ruimte geplaatst, dubbel mee kunnen beleven.

Toelichting op de compositie: Eind 2011 kreeg mijn 83-jarige vader een terminale diagnose. Omdat hij een groot deel van zijn werkende leven in dienst van de katholieke kerk was geweest vroeg ik hem of hij een favoriete Latijnse tekst had, zodat ik voor hem een lied kon componeren voor het zijn tijd was. Hij citeerde me het Angelus Domini (De Engel van God). De muzikale verwerking van de vierde zin, waarin Maria spreekt, werd de kern van dit Angelus Domini; de vertaling van haar initiële acceptatie, overgaande in opkomende verborgen angsten en twijfel, en uiteindelijk haar overgave aan en vertrouwen in Gods plan met haar: “Ik accepteer mijn bestemming.”



7. Adventure (2012) Piano solo - première


In de zomer van 2012 bezocht ik een bedrijf waar muziek en geluiden worden geproduceerd voor bekende Nederlandse en internationale films en televisie. Een van de medewerkers werkte aan een vrolijke, speelse melodie met snel wisselende ritmes bedoeld voor een televisiereclame. Geïnspireerd door dit bezoek kwam ik thuis en schreef meteen dit stuk voor piano solo. Er zelf door verrast was het schrijven in onvoorspelbare ritmes als een avontuur, vandaar ook de naamgeving. Tijdens het repetitieproces was het even zoeken met Caspar hoe het het best tot z’n recht kon komen. Ik gaf hem graag alle ruimte voor eigen interpretaties, waarmee de titel nog meer tot haar recht komt.


8. Transformed Heritage (2016) Strijkkwartet - première

De eerste opzet van strijkkwartet Transformed Heritage werd al in 2012 geschreven. Het was nog voornamelijk de ritmische essentie en ik vermoedde andere verborgen lagen die ik nog niet naar boven kon halen. Ik gaf het de werktitel Verborgen Harmonieën en liet het met rust tot de winter van 2015. Gravend in de grove layout kwamen de onderliggende verborgen lagen helder naar boven. Toen ik in 2016 het stuk voltooide vroeg de titel om verandering. In eerste instantie wilde ik het stuk voor zichzelf laten spreken, want iedereen kan zijn eigen associaties hebben met de woorden Transformed Heritage als titel en met deze muziek. Echter, met name omdat ik het concert als geheel ook deze titel gaf was er toch nieuwsgierigheid naar de ideeën erachter. De titel verwijst naar de verschillende transformaties die ten grondslag liggen aan het programma.


Zo is er mijn transformatie als kunstenaar, waarin ik mij na mijn carrière als danseres verder ontwikkelde tot choreograaf, en mij onder andere liet inspireren tot solo’s op de doordringende strijkkwartetten van Giacinto Scelsi.
Vervolgens kwam er een periode als dichter en zangeres, waarna ik mij verder ontwikkelde in het componeren van eigentijdse, harmonieus klassieke muziek. Zo vorm ik gaandeweg de erfenis van mijn danscarrière om tot nieuwe creaties in een voor mij nog meer directe verbinding met muziek.


Ook vanuit mijn opvoeding met een vader die zijn leven in dienst stelde van het katholieke geloof, onderging ik een transformatie. Van een jeugd met klassieke religieuze en daarmee veelal masculiene benaderingen van het geloof koos ik zelf voor een meer spirituele benadering met een verruiming naar ook een feminiene beschouwing van het mens-zijn. Maria Magdalena Song Cycle is tot zover het werk dat daar het meest symbool voor staat en is dan ook aan mijn beide ouders opgedragen.


Waar ik het Angelus Domini voor bas en mezzo in 2012 voor mijn vader schreef, die het helaas niet meer heeft kunnen horen omdat hij in 2013 het aardse voor het eeuwige heeft ingewisseld, schreef ik de vioolsolo uit dit concert, die de beiden stemmen van het oorspronkelijke stuk in zich verenigd, met mijn moeder in gedachten. Zij is in 2016 vredig ingeslapen. Hun beider heengaan heb ik zelf als een bijzonder rijk transformatieproces ervaren.


9. Piano Three-O (2016) Piano, altviool en cello - première

Met het afmaken van mijn eerste strijkkwartet in 2016 had ik slechts de oppervlakte geraakt van de mogelijkheden van strijk-instrumenten. Dus toen ik een grove schets vond van een piano solo die ik jaren geleden schreef, die me een raamwerk gaf voor een pianotrio, dook ik in de nieuwe uitdaging. Van vier naar drie instrumenten; minder bleek juist moeilijker te zijn. De leidende melodie wilde eenvoudigweg niet ver van zichzelf gaan; bleef maar terugkomen in een op en neer en in cirkels draaiende beweging.

Pas toen ik als een eenvoudig feit accepteerde dat dit een studie zou zijn en misschien niet meer dan dat, kwamen er subtiele veranderingen van binnenuit zoals het veranderen van de volgorde. De compositie die begon als een piano solo en uiteindelijk Piano Three-O werd, eindigde verrassend met 99 maten.Eén maat werd toegevoegd als een symbolische knipoog naar de ‘drie in één cirkel’, het idee oplossend van de moeilijke drie (‘difficulthree’) in stille vereniging net aan het einde. Uiteindelijk werden er in de repetitieperiode toch nog enkele maten toegevoegd -creation is a never ending process... - dat het totaal op 111 bracht.

Drie individuen in onafhankelijke, gelijkwaardige eenheid leek me als afsluiting ook een mooie gedachte.

INTRODUCTION TO THE COMPOSITIONS* concert 2017


1. Moroccan Tree (2010) * Piano and violin - reprise


In the winter of 2010 I bought an ancient tree trunk from Morocco in the Amsterdam Hortus Botanicus. While I walked homewards with the trunk in my arms, the first melody of the piece arose spontaneously. It was as if the old tree told me in several different moods - like tender melancholy and intense passion - the stories people had shared in her shadow. (See also at "Gedichten")


2. Winter 2010 - Piano solo - reprise


Winter 2010 is an impressionistic composition, it meanders through rhythms and melodies. Dedicated to pianist Ineke Canté who, on my road as a beginning componiser inspired me with her powerful pianoplay. And who answered me with her substantial feedback in my own musical language.


3. Ouverture (2016) Traverso solo - première


This solo serves as a prelude for Maria Magdalena Song Cycle, wherein the traverso is playing as well. The instrument has a sound of subtle simplicity that, through her vulnerability, evokes great quiescent, especially in a big church.


4. Maria Magdalena Song Cycle (2000/2017) - première


For mezzo soprano, tenor, piano, violin, viola, cello, English Horn and traverso.

Seven of the poems in the Maria Magdalena Song Cycle were written in an unexpected, spontaneous process of one poem per day and literally written down as they were heard, by inner ear, as if quoted. This happened during a week of sailing along the Friese Randmeren.


The last poem followed in the same way one year later, while walking along the Dutch coastline. In the following years the composition was gradually completed by successively adding the piano, the participating voice of Jezus, the strings, althobo and traverso, bringing together and expressing the multidimensional content more complete.


Next to the Mattheus’-, Johns’-, Marcus’ and Lucas Passions from J.S. Bach, - for which I have the utmost respect -, this Song Cycle can be listened to as a Passion from Mary of Magdalene, describing the life of Jezus partly from a feminine perspective. Mary of Magdalene, his beloved wife and completely recognised by him as such, contemplates him more from their relation instead of his role as the Son of God or the Savior. As his wife she testifies about her husband and great love: ’I know him like nobody else knows him’ and sheds above all a light on him as human being, partner, her twin soul. Through this Feminine Passion she broadens the ecclesiastical meaning to a more universal and human perspective. I hope this passion can become a supplementary version to the annual traditions in Easter and Pentecost times, or even be played on the saint’s day of Mary of Magdalene (22 july) as a contemporary interpretation about love, suffering and enlightenment/ deliverance. (See at "GEDICHTEN" (on the third picture/ place, the first and last poem together.)


With the wish that everybody in his, her own way


can receive what can be heard.


5. Largo from De la Munte La Mare (2015) English Horn solo - reprise


Previous to Maria Magdalena Song Cycle the traverso solo Ouverture is played, by the instrument that is connecting mostly with Mary of Magdalene in the songs. Therefor it seemed nice to me to finish the composition with the instrument that is mostly connected with Jezus in the Songs.


During the rehearsal process of the English Horn solo in 2015 (See info of previous concert) hoboïst Iulian Vecliuc and I spoke about the solo and we envisioned “...from mountain to sea". The melody takes you on “...a walk over the mountains. You climb up and descend again and arrive in the spacious sea.” Iulian is born in Romania, a land with mountains and sea. Therefor in Romanian: De la Munte la Mare.


6. Angelus Domini (2012) Violin solo (2016) - arrangement


This reprise from the première in 2015 has been re-arranged. Into the original musical recording made with bass Joost van Tongeren en mezzo Henriëtte Schenk we afterwards placed a photo-collage of the Oosterkerk. By doing so I was inspired to have violinist Evelien Jaspers perform solo, uniting the 2 voices as one with her instrument. Thus, in her solo performance we can, so to speak, hear the inner experience of Maria even stronger, placed in the empty space, and ‘see’ it two-ply.

Explanation of the composition: In 2011 my, at that time 83-year old father was diagnosed with a terminal disease. Since het had served in the Catholic Church for a great part of his life, I asked him for his favourite Latin text, so I could compose a song for him before it was his time to leave. He cited to me the 'Angelus Domini' (translation: The Angel of God). The musical translation of the fourth sense, when Maria speaks, became the core of this Angelus Domini. Starting with the expression of her acceptation, then the arising of her hidden fears and in the end her surrender to and trust in Gods plan with her: " I accept my destination."


7. Adventure (2012) Piano solo - première


In the summer of 2012 I visited a company where music and sounds are produced for famous Dutch and international movies and television. One of the associates worked on a cheerful, playful melody with fast changing rhythms ment for a television commercial. Inspired by this spontaneous visit I turned home and immediately wrote this piece for piano solo. Writing in whimsical rhythms it was like an adventure that surprised me, hence the title. During the rehearsal process Caspar and I had to research how the piece could come out best; I gladly gave him space for making his own interpretations; therefor we were doing even more justice to the title.


8. Transformed Heritage (2016) String quartet - première


The first set up from string quartet Transformed Heritage was already written in 2012. It was mainly the rhythmical essence and I suspected other hidden layers that I could not yet unveil. I gave it the work title Hidden Harmonies and left it alone until the winter of 2015.

Digging in the rough lay-out the underlying hidden layers then arose clearly.
When I finished the piece in 2016 the title asked for a change. At first I wanted to let the composition speak for it self because everybody can have his own associations with the words Transformed Heritageand with this music. However, because I also gave the concert as a whole this title, curiosity arose to the ideas behind it. It refers to the different transformations underlying the program.


First there is my transformation as an artist, the development from my career as a dancer into that of a choreographer, wherein I was -inspired (among other things) by the penetrative string quartets of Giacinto Scelsi, to create solo's. Next came a period as poet and singer, after which I continued to evolve further by composing contemporary, harmonious classical music. By doing so I gradually reframe the heritage of my dance career into new creations in for myself an even more direct connection with music.


Also seen from an educational point of view, with a father that dedicated his life to serving the catholic church, I did undergo a transformation. From a youth with a classical religious and therefor mostly masculien approach of faith I choose a more spiritual approach, towards an also more feminine contemplation of humanity. Maria Magdalena Song Cycle is so far the work that symbolises this the most

and is therefor dedicated to my parents.

Also, while I wrote the Angelus Domini for bass and mezzo for my father in 2012, who unfortunately wasn’t able to hear it any more since he exchanged the earthly for the heavenly dimensions in 2013, I wrote the violin solo from this concert, - that unites both voices from the original piece in one - with my mother in mind. She passed away peacefully in 2016. Both their leaving I experienced as an exceedingly rich transformation process.


9. Piano Three-O (2016) Piano, viola and cello - première


With the completion of my first string quartet in 2016 I had only touched upon the surface of the possibilities of string instruments. Thus, when I found a rough sketch of a piano solo that I wrote years ago, giving me a frame for a piano trio, I dived into the next challenge.


However, going from four to three instruments: from more to less turned out to be more difficult. The leading melody simply didn’t want to move away much from it’s own line, kept coming back in cirkels, going up and down. Only when I accepted as a simple fact that this would maybe be no more than a study, subtle changes came from within, like changing the order.


Surprisingly the composition that started as a piano solo and finally became Piano Three-O finished with 99 bars. One bar was added as a symbolical wink to the ‘three in one circle’, dissolving the idea of ‘difficulthree’ in silent union just before the end. At long last some bars were added during the rehearsal period -creation is a never ending process... bringing the total amount to 111. The thought of three individuals in independent, equipollent unity seemed a fine conclusion to me as well.


* Zie ook/See also at "Gedichten"


** Foto's Yoeri Bonarius Jager